Κλεοπάτρα Ζ' της Αιγύπτου - Kleopatra Z of Egypt
Καταγωγή
| Κλεοπάτρα Ζ' | ||||||||||||||
|
Η Κλεοπάτρα ήταν κόρη του βασιλιά της Αιγύπτου, Πτολεμαίου ΙΒ' Αυλητή, με μητέρα τηνΚλεοπάτρα Ε' Τρύφαινα. Λίγα είναι πραγματικά γνωστά για την παιδική της ηλικία, μα θα πρέπει να υπήρξε μάρτυρας της αυξανόμενης δυσαρέσκειας του απλού λαού προς το βασιλικό οίκο τωνΠτολεμαίων, που κορυφώθηκε κατά τη βασιλεία του πατέρα της. Η αναρχία αυτή προέκυψε για πολλούς λόγους, ανάμεσα στους οποίους είναι ο φυσικός και ηθικός εκφυλισμός των κυβερνώντων, ο συγκεντρωτισμός της εξουσίας και η διαφθορά. Αυτά είχαν σαν αποτέλεσμα την απώλεια τηςΚύπρου και της Κυρηναϊκής, κάνοντας τη βασιλεία του Πτολεμαίου ΙΒ' μια από τις πιο ολέθριες της δυναστείας.
Μετά το θάνατο του Πτολεμαίου ΙΒ' το 51 π.Χ., ξεκίνησε η βασιλεία της μεγαλύτερης εν ζωή θυγατέρας του, της Κλεοπάτρας Ζ', με την οποία έμελλε να λάβει τέλος η Δυναστεία που ίδρυσε ο δαιμόνιος Μακεδόνας στρατηγός περίπου τριακόσια χρόνια πριν. Όταν η Κλεοπάτρα ανέβηκε στο θρόνο, το βασίλειό της ήδη έμοιαζε να έχει φτάσει στη δύση του: οι σημαντικότερες επαρχίες του, ηΚοίλη Συρία, η Κυρήνη, η Κύπρος, ήδη είχαν χαθεί. Η δημοτικότητα του βασιλικού οίκου επίσης ποτέ δεν είχε υπάρξει χαμηλότερη, καθώς πλέον οι Ρωμαίοι επενέβαιναν απρόσκοπτα στα εσωτερικά του κράτους, το οποίο είχε μεταλλαχθεί σε ανεπίσημη ρωμαϊκή επαρχία. Όλα έδειχναν πως οι Πτολεμαίοι θα έσβηναν άδοξα όπως οι Σελευκίδες λίγα χρόνια νωρίτερα. Ωστόσο η Δυναστεία, λίγο πριν το τέλος, έμελλε να γνωρίσει μια τελευταία αναλαμπή δόξας, αγγίζοντας το όνειρο της κατάκτησης μιας αυτοκρατορίας μεγαλύτερης εδαφικά κι από το κράτος των πρώτων Πτολεμαίων. Και επειδή η στρατιωτική δύναμη του κράτους δεν μπορούσε να παραβγεί αυτή του ρωμαϊκού κολοσσού, η τελευταία ηγεμόνας δεν χρησιμοποίησε όπως οι πρόγονοί της τη δύναμη των όπλων, αλλά μια νέα: αυτή της προσωπικής γοητείας.
Η κληρονομιά της είναι αμφίβολη, αλλά κατά πάσα πιθανότητα μονάχα το μισό της αίμα ήταν μακεδονικό. Όπως πληροφορούμαστε από ορισμένες πηγές, ο παππούς της, Πτολεμαίος Θ' Λάθυρος, είχε αποκτήσει παιδιά με μια Ελληνίδα ερωμένη, ευγενικής πιθανώς καταγωγής και εξαίρετης ομορφιάς. Αν υποθέσουμε πως η μακεδονική της καταγωγή της κληροδότησε τη σιδερένια πυγμή και αποφασιστικότητα, τότε ίσως το αίμα της γιαγιάς της τής χάρισε όχι μόνο τη φυσική ελκυστικότητα που παρέσυρε τους άνδρες, αλλά και μια οξύνοια που αιχμαλώτιζε το πνεύμα τους. Οι πηγές αναφέρουν πως την χαρακτήριζε επίσης μια ασυνήθιστη για τους Έλληνες της εποχής ικανότητα να μαθαίνει ξένες γλώσσες, όχι μόνο τα αιγυπτιακά, τη μητρική γλώσσα των υπηκόων της, αλλά και τα Αραμαϊκά, τα Εβραϊκά, τα Αραβικά, τα περσικά και τα αιθιοπικά. Ο Πλούταρχος αναφέρει πως δεν ήταν εξαιρετικά όμορφη, όπως συχνά τείνουμε να πιστεύουμε στις μέρες μας, ωστόσο ήταν ικανότατη στην τέχνη της συζήτησης, στο να γίνεται ευχάριστη και να ψυχαγωγεί, στο να δείχνει ζωντάνια και ευφυΐα, κάτι που αιχμαλώτιζε τους συνομιλητές της.
Η Κλεοπάτρα (Ιανουάριος 69 π.Χ. – 12 Αυγούστου, 30 π.Χ.) ήταν η τελευταία βασίλισσα της ελληνιστικής Αρχαίας Αιγύπτου, προτού αυτή αποτελέσει πλέον κομμάτι της πανίσχυρης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η βασιλεία της σηματοδοτεί το τέλος της ελληνιστικής και την αρχή τηςρωμαϊκής περιόδου στην ανατολική Μεσόγειο. Αποτέλεσε τον τελευταίοΦαραώ της Αρχαίας Αιγύπτου, καθώς ο γιος της Καισαρίων βασίλεψε μόνο κατ’ όνομα προτού εκτελεστεί.
ΙΟΥΛΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡΑΣ
Ο μύθος της επιβίωσε ως τις μέρες μας μέσα από πάρα πολλές δραματοποιήσεις της ιστορίας της, συμπεριλαμβανομένου του έργου «Αντώνιος και Κλεοπάτρα» από τον Ουίλλιαμ Σαίξπηρ και πολλών σύγχρονων κινηματογραφικών ταινιών. Αν και ικανή και δαιμόνια μονάρχης, έμεινε διάσημη κυρίως γιατί κατάφερε να γοητεύσει δυο από τους ισχυρότερους άνδρες της εποχής της, τον Γάιο Ιούλιο Καίσαρα και τονΜάρκο Αντώνιο, αλλά και για το τραγικό της τέλος. Χάρη στη φιλοδοξία και την προσωπική της γοητεία επηρέασε καθοριστικά τη ρωμαϊκή πολιτική σε μια αποφασιστική περίοδο και κατέληξε να αντιπροσωπεύει, όσο καμιά άλλη γυναίκα στην αρχαιότητα, το πρότυπο της ρομαντικής μοιραίας γυναίκας.
Θάνατος της Κλεοπάτρας
Το 30 π.Χ. ο Οκταβιανός Καίσαρ μπήκε στην Αίγυπτο από τη Συρία με το στρατό του χωρίς μεγάλη δυσκολία, καθώς ο Αντώνιος δεν είχε αξιόπιστες δυνάμεις να τα υπερασπιστούν. Όταν έφτασε στα τείχη της Αλεξάνδρειας, η Κλεοπάτρα κλείστηκε σε ένα ταφικό μνημείο κάπου στην πόλη δίνοντας στον Αντώνιο την εντύπωση ότι αυτοκτόνησε. Μαζί είχε δύο από τις γυναίκες της, που τα ονόματά τους ήταν Ειράς και Χάρμιον. Ο Αντώνιος κατάφερε χτύπημα στον εαυτό του με το σπαθί του, αλλά δεν πέθανε προτού μπει στο μέρος όπου κρυβόταν η Κλεοπάτρα. Κανείς δεν ξέρει τι συνέβη εκεί παρά μονάχα η Βασίλισσα και οι δύο γυναίκες. Όταν οι Ρωμαίοι έφτασαν εκεί βρήκαν απλά το άψυχο σώμα του.
Ο Οκταβιανός εισήλθε σαν κατακτητής στην Αλεξάνδρεια την 1 Αυγούστου30 π.Χ. Εκεί συναντήθηκε με τη Βασίλισσα στο παλάτι των Πτολεμαίων. Αργότερα ειπώθηκε, ότι η Κλεοπάτρα, στο τεσσαρακοστό έτος της ηλικίας της προσπάθησε για άλλη μια φορά να αποπλανήσει τον νέο κατακτητή, αλλά δεν τα κατάφερε μπροστά στην ψυχρή αδιαλλαξία του νεαρού Καίσαρα. Ωστόσο είναι πιθανόν αυτή η εκδοχή της ιστορίας να ήταν παρά ένα μεταγενέστερο κατασκεύασμα με σκοπό να παγιώσει την εικόνα της Κλεοπάτρας ως ξεδιάντροπης πόρνης. Αυτό που είναι σίγουρο είναι πως καθένας τους προσπάθησε να επιβληθεί στον άλλο και πως ο Οκταβιανός δεν επιθυμούσε το θάνατό της, όχι προτού την διαπομπεύσει στην Ρώμη ώστε να αποδείξει το θρίαμβό του.
ΑΝΤΩΝΙΟΣ
Ο θάνατος της Κλεοπάτρας θα αιχμαλωτίζει πάντα τη φαντασία των ανθρώπων, καθώς απομυθοποιήθηκε στις ταινίες και τα λογοτεχνικά κείμενα. Στην πράξη καλύπτεται από μυστήριο. Το σίγουρο γεγονός είναι πως κάποια μέρα βρέθηκε νεκρή, ντυμένη με τα βασιλικά της ενδύματα. Η ιστορία που κυκλοφόρησε στη Ρώμη τις επόμενες εβδομάδες ήταν ότι κατάφερε να της σταλούν μυστικά μία ή δύο ασπίδες (είδος φιδιού), στις οποίες επέτρεψε να την δαγκώσουν. Η Ειράς επίσης βρέθηκε νεκρή στα πόδια της κυρίας της, ενώ η Χάρμιον στα πρόθυρα του θανάτου. Φίδι δεν βρέθηκε στο δωμάτιο, αλλά το είδος του θανάτου της αποδείκνυαν τα μικρά σημάδια από το δάγκωμα που βρέθηκαν στο σώμα της.
